Nhôm là dòng kim loại phổ biến thứ 4 trên thế giới ứng dụng rộng rãi trong cuộc sống thường nhật cũng như trong sản xuất công nghiệp. Thời kỳ 4.0 lên ngôi mọi thứ được chuyên nghiệp hóa hiện đại hóa mạnh mẽ kéo theo vai trò của nhôm cũng được nâng cao hơn nữa.
Tính chất hóa học của nhôm – Al
Nhôm có bắt nguồn từ tiếng Pháp: Alumium và viết tắt là Al và có số nguyên tử bằng 13, nguyên tử khối = 27 trong bảng tuần hoàn hóa học và nằm ở chu kỳ 3, thuộc nhóm IIIA.
Cấu tạo hoá học của kim loại Al:
– Cấu hình e: [Ne] 3s23p1
– Có 3 lớp e ngoài cùng
– Độ âm điện: 1,61
– Số oxi hóa: +3
– Mạng tinh thể: Lập phương tâm diện
Rất khó để tìm thấy nhôm trong tự nhiên bởi Al thường kết hợp với oxygen và một số nguyên tố khác. Bởi vậy các nhà khoa học thường gọi là hợp kim nhôm. Đặc điểm chung của nhôm là có màu sáng bạc, mềm khá nhẹ, không độc tính. Xét về các nguyên tố kim loại phổ biến thì nhôm là kim loại có nhiều thành phần nhất.
Al có tính khử rất mạnh và có thể phản ứng với nhiều nguyên tố như: nước, dung dịch axit, bazo, phi kim, phản ứng nhiệt nhôm… Nhờ vào các phản ứng này Al có thể đem tới cho chúng ta nhiều ứng dụng đa dạng .
Tổng hợp các ứng dụng của nhôm trong cuộc sống
Ưu điểm lớn nhất của Al chính là khả năng chống mài mòn rất tốt và độ bền cao nên Al không xảy ra phản ứng hóa học hay vật lý khi tiếp xúc nên nhôm được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực trong cuộc sống như thực phẩm, dược phẩm, công nghiệp, gia dụng…
Ứng dụng trong y học
Nhôm là kim loại nhưng hợp chất của Al là nhôm Oxit lại có tính chất thích hợp trở thành vật liệu sinh học. Với tính chất trơn nhẵn nhôm oxit được chế tác che chắn các bề mặt tiếp xúc của các bộ phận giả trên cơ thể (hông, vai, chân, tay..), rất an toàn không ảnh hưởng tới sức khỏe.
Ngoài ra nhôm oxit còn được các hãng mỹ phẩm sản xuất kem che khuyết điểm, son, phấn má… nhờ đặc tính làm bóng và mịn da.
Ứng dụng trong công nghiệp
Thật dễ dàng để bắt gặp những chiếc máy cắt, các chi tiết vận hành sản xuất được làm từ Al . Với tính chất sáng, không hoen rỉ Al đã dần trở thành những thành phần không thể thiếu được của mỗi nhà máy. Một số vật dụng được sản xuất từ Al như:
– Khung xe máy, khung xe ô tô
– Thùng xe tải, một số chi tiết khác
– Thanh tản nhiệt…
Đặc biệt Al được ứng dụng trong sản xuất của ngành hàng không. Thân và cánh máy bay được làm từ Al – đây là ứng dụng dựa vào đặc tính khối lượng riêng của nhôm nhẹ và bền rất cần thiết để máy bay có thể giảm trọng lượng tối đa khi bay trên bầu trời.
Ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày
Có thể nói trong nhà chúng ta rất nhiều đồ gia dụng được làm từ Al . Khác với sắt dễ bị hoen rỉ nhôm vừa có khả năng chống rỉ lại rất bền đẹp đạt độ thẩm mỹ cao. Từ bàn tay tài hoa của những người thợ chế tác những thanh nhôm vô tri vô giác trở nên gần gũi và phổ biến hơn trong cuộc sống với hình dáng của những đồ gia dụng quen thuộc.
– Tủ quần áo, tủ kệ, tủ bếp…
– Thanh treo màn, mắc áo, mắc treo đồ…
– Chậu nhôm, mâm nhôm, thìa nhôm…
– Thang nhôm, bàn ghế, giường nhôm…
Ứng dụng trong ngành xây dựng
Al được tôn vinh là “cạ cứng” của ngành xây dựng Việt Nam. Bởi lẽ rất nhiều nguyên liệu được làm từ chất liệu Al – từ giá thành đến tính chất của nhôm đều thích hợp ứng dụng trong sản xuất đại trà.
– Cửa sổ, cửa chính, cửa phụ, cửa nhà vệ sinh…
– Khung sườn nhôm, tủ kệ
– Mái hiên, mặt tiền, mặt dựng, vách ngăn…
Ứng dụng trong ngành chiếu sáng
Thanh nhôm định hình LED, hay đèn làm từ chất liệu Al trở thành các khái niệm quen thuộc trong ngành chiếu sáng. Được làm từ chất liệu Al nên các thiết bị chiếu sáng sẽ giảm được giá thành đáng kể so với các dòng đèn làm từ đồng hay hợp kim. Đồng thời với khả năng chịu nhiệt tốt Al sẽ giúp bạn có được 1 sản phẩm thiếu sáng có tuổi thọ dài, hoạt động ổn định.
Một số ứng dụng khác của Al
– Nguyên liệu chính cho ngành tái chế – Al là vật liệu được khuyến nghị nên sử dụng nhiều bởi chúng có thể tái chế được, 1 vòng tuần hoàn sản xuất ra các sản phẩm ứng dụng cao. Sử dụng Al cũng là cách bảo vệ môi trường sống.
– Thùng nhôm được dùng để vận chuyển 2 loại axit đặc nguội H2SO4 và HNO3.
– Với nhiệt độ nóng chảy lên tới 660 độ C, Al được ứng dụng để dẫn điện rất tốt
– Tính chất mềm dẻo dễ dàng kéo hoặc cán mỏng Al có thể dùng để làm đồ decor đa dạng mẫu mã chủng loại.
Ngày nay với sự biến đổi khí hậu đang gia tăng không ngừng nên việc chọn lựa các vật dụng có chất liệu nhôm luôn được khuyến khích. Ứng dụng tích cực từ chất liệu Al góp phần cho cuộc sống của chúng ta trở nên tốt đẹp hơn.
Thế Anh
sưu tầm
